Na czym polega obróbka skrawaniem? Jakie są jej podstawowe rodzaje?

Pod pojęciem obróbki skrawaniem kryje się jedna z najważniejszych i najbardziej znanych metod kształtowania różnego rodzaju materiałów – metalu, drewna, a także tworzyw sztucznych. Za jej pomocą możliwe jest nadanie obrabianym materiałom ściśle określonego, pożądanego kształtu oraz ich formowanie wedle uznania. W tym celu obróbka skrawaniem korzysta z profesjonalnych narzędzi przeznaczonych do pracy z różnego rodzaju materiałami. Sprawdźmy, co kryje się pod pojęciem obróbki skrawaniem i jakie narzędzia do obróbki skrawaniem są obecnie najczęściej wykorzystywane!

Czym jest obróbka skrawaniem? Do czego służy?

Według definicji, obróbka skrawaniem jest jednym z rodzajów obróbki ubytkowej, czyli takiej, która ma na celu usunięcie z obrabianego materiału zbędnego elementu, czyli tzw. naddatku. W tym celu wykorzystywane są profesjonalne narzędzia do obróbki skrawaniem, które nadają obrabianym materiałom określonego kształtu poprzez oddzielenie od nich wiór. Cały proces trwa do momentu, kiedy obrabiany materiał osiągnie pożądany kształt i rozmiar.

Obróbka skrawaniem jest realizowana za pomocą narzędzi wyposażonych w specjalne ostrza o określonej geometrii. Za ich pomocą możliwe jest uzyskanie wiórów o określonym, przewidywalnym kształcie. Obróbka skrawaniem może być przeprowadzana na wiele różnych sposobów, które charakteryzować się będą odmiennymi ruchami narzędzi do obróbki skrawaniem oraz samego poddawanego ich działaniu materiału.

Proces ten cieszy się ogromną popularnością we współczesnym świecie, głównie z powodu swojego uniwersalnego charakteru – można go bowiem zastosować do wielu, często bardzo się od siebie różniących materiałów. Dzięki obróbce skrawaniem możliwa jest precyzyjna praca m. in. z drewnem, metalami, tworzywami sztucznymi i wieloma innymi powierzchniami. Do podstawowych metod skrawania należą natomiast toczenie, frezowanie i wiercenie, na których wykonywanie pozwalają odpowiednio dobrane narzędzia do obróbki skrawaniem.

Rodzaje obróbki skrawaniem i podstawowe narzędzia

Pierwszym rodzajem obróbki skrawaniem, który omówimy jest toczenie. W tej metodzie obrabiany materiał zostaje zamocowany i wprawiony w ruch obrotowy. Narzędzia do obróbki skrawaniem pod postacią noży tokarskich przesuwają się wzdłuż jego osi i kształtują powierzchnię w odpowiedni sposób. W czasie toczenia możliwe jest zarówno obrabianie powierzchni zewnętrznej, jak i wewnętrznej, tworząc m. in. wyprofilowane tuleje. Ta druga metoda jest nazywana wytaczaniem.

Kolejnym rodzajem obróbki skrawaniem jest frezowanie. W tej technice obrabiany materiał zostaje unieruchomiony, a ruch obrotowy wykonywany przez frez, czyli kolejne narzędzie. Frez może zostać ustawiony równolegle do obrabianej powierzchni lub znajdować się w osi prostopadłej. Istnieje także możliwość ustawienia tego narzędzia do obróbki skrawaniem pod dowolnym kątem, co pozwala na wykonywanie jeszcze bardziej precyzyjnych prac.

Wiercenie pozwala natomiast na wykonywanie w materiale otworów o zróżnicowanej geometrii i charakterze. Obrabiany materiał zostaje unieruchomiony, a wiertło wprawione w ruch posuwisto-obrotowy. Za pomocą wierteł możliwe jest wykonywanie zarówno typowych otworów przelotowych i nieprzelotowych, jak i pogłębianie już istniejących otworów. Możliwe jest także poszerzanie średnicy otworu, co fachowo nazywane jest rozwiercaniem.